Hucurat,49/12

KUSUR ARAŞTIRMAK

Muhterem Müminler! Dinimiz, insanların kusurlarını ve gizli hallerini araştırmayı yasaklamıştır. Allah'a ve âhiret gününe îman eden bir kimse başkalarının kusurlarını ve özel hayatlarını araştırmaz. Mümine yakışan davranış; başkalarının kusur ve hatalarını araştırmak yerine kendi eksikliklerini gidermeye çalışmaktır. Peygamber efendimiz bizi uyararak buyuruyor ki; "Müslümanların eksiklerini ve ayıplarını araştırmayın; her kim müslümanların eksiklerini ve ayıplarını araştırırsa yüce Allah da onun ayıbını izler ve evinin içinde de olsa onu rezil ve rüsvay eder" (Tirmizi. Birr, 83), Konu ile ilgili bir başka hadis de şöyledir: "Müslümanların ayıplarını ve gizli hallerini araştırırsan onları bozmuş yahut bozulmakla yüz yüze bırakmış olursun" (Ebu Davud, Edeb, 44). Gizli olarak işlenen kusurların araştırılıp ortaya dökülmesi bu günahların bilinmesine, açıkça işlenmesine ve yaygınlaşmasına sebep olur. Bu durumda hata ve kusurları araştıran kimse işlenen günahlara da ortak olur. Bu itibarla Müslüman, kendi kusur ve eksikliklerini görmeye çalışmalı, başkalarının kusur ve ayıplarını araştırmakla meşgul olmamalıdır. Çünkü kusursuz ve hatasız insan yoktur. Kusurları araştırıp ortaya döken kimse onların yayılmasını arzu eden kimse konumuna gelmiş olur. Halbuki yüce Allah, "Müminler arasında kötü söz ve davranışların yayılmasını seven kimseler için dünyada da âhirette de elem dolu bir azap vardır. Allah bilir, siz bilemezsiniz" (Nur, 19). Değerli Müminler! Müslüman kesin bilgi sahibi olmadığı konularda sırf zanna dayanarak hüküm vermemeli, eğer zannın konusu bir kusur ise üstüne giderek ardını araştırmamalıdır. Çünkü böyle bir davranış mümine yakışmaz. Yüce Rabbimiz bu konuda şöyle buyurmaktadır: "Ey iman edenler ! Zannın bir çoğundan sakının, çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını ve gizli hallerini araştırmayın, birbirinizin gıybetini yapmayın. Her hangi biriniz, ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz değil mi? Allah'a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah tövbeyi çok kabul eden ve çok merhametli olandır" (Hucurat, 12). Aziz müminler! Ümmetinin meşakkate düşmesini arzu etmeyen, kötü zan bataklıklarında perişan olmalarına gönlü razı olmayan ve merhamet ufkunun en yüce temsilcisi olan sevgili Peygamberimiz (a.s.) bu konuda bizleri uyarmakta ve şöyle buyurmaktadır: "Zandan sakının, zira zan, haberlerin en yalan olanıdır. Birbirinizin kusurunu öğrenmeye çalışmayın, birbirinizin gizli hallerini araştırmayın, birbiriniz ile benlik yarışına kalkışmayın, birbirinize haset etmeyin, birbirinize buğz etmeyin, birbirinize sırt çevirmeyin. Ey Allah'ın kulları! kardeş olun" (Müslim, VIII, 10). Ancak gizli işlenen kusurlar fert ve topluma zarar verecek nitelikte ise, bu tür gizli haller araştırılabilir. Muhterem müminler! İmanımızda sebat edelim, Allah ve Peygamberine itaat edelim, her türlü haram ve günahtan sakınalım, insan haklarına saygılı olalım. Toplumda iyiliklerin ve güzel davranışların çoğalmasına, kötülüklerin, günahların ve çirkin huyların azalmasına ve yok olmasına çalışalım. Bu dini ve milli bir görevimizdir. Ancak bu görevi yaparken çok dikkatli olalım, özellikle kişilerin mesken masuniyetine, özel hayatlarına müdahale sayılabilecek bir davranışta bulunmayalım, kimsenin gizli kusurlarını araştırıp ortaya dökmeyelim.